10 Aralık 2006 Pazar

Yetişkin Eğitimi ( Androgoji ) ve Pedagojiden Ayrılışı

Birçok yerde ve elbette insanların hafızalarında pedagoji öğretme bilim ve sanatı gibi algılansada pedagoji ( paid : çocuk ve agogos : yöneltme ) çocuklara öğretme bilim ve sanatı anlamına gelmektedir. Bugün yetişkin eğitiminin - en azından - ülkemizde istenen noktaya gelememiş olmasının en önemli nedeni, belki de, hala yetişkinlere çocukmuş gibi öğretim yapılmasından kaynaklanmaktadır. Yetişkin çocuktan farklıdır ve yetişkin eğitiminde farklı ilkeler mevcuttur.

Yine başka bir sorun ise eğitimin eski bir anlayış olan "bilgi aktarma amacına" dayandırılmış olmasıdır. Ortalama yaşam süresinin 25 yıl olduğu Eski Roma'da ya da 45-46 yıl olduğu orta çağ Avrupasında toplumsal değişim hızınında oldukça yavaş olduğunu biliyoruz. Belki o çağlarda bireyin okulda öğrendiği bilgiler yaşamı boyunca kendisi için yeterliydi. Oysa günümüzde teknolojik ve yaşam standardındaki gelişmeler sayesinde ortalama yaşam süresi artmış yine teknololojik değişmedeki zaman süresi ise olabildiğince kısalmıştır. Geçmişte birkaç yüzyılda görülen gelişmeler artık 6 ay gibi kısa bir sürede ortaya çıkmaktadır. Öyleyse artık eğitimi bilinenlerin aktarılması şeklinde tanımlamak işlevselliğini yitirmiştir. İşte bu yüzden eğitim, bilinmeyenlerin keşfi ile ilgili yaşamboyu bir süreçtir.

Çoğu zaman gönüllü öğrenenler olan yetişkinler, doyurucu bulmadıkları öğrenme denemelerinden çabucak uzaklaşacaklardır. Bu nedenle uzunca bir süredir yetişkin eğitimi uygulamaları geleneksel pedagojik uygulamalardan ayrılmaktadır. Bu yeni uygulamalara Androgoji adı veriliyor ( Aner köküne dayalı Andr : Adam ) : Androgoji, yetişkinlerin öğrenmesine yardım etme bilim ve sanatı...

Kaynak : Yetişkin Eğitiminde İlke ve Yöntemler Ders Notları
Doç. Dr. Serap Ayhan ( Prof. Dr. )
Ankara Üniversitesi - Eğitim Bilimleri Fakültesi
Halk Eğitimi Bölümü

4 Aralık 2006 Pazartesi

Yetişkin Eğitimi Programlarının Özellikleri

Yetişkin eğitimi programları,

1 - Herkese açıktır,
2 - ihtiyaca dönüktür,
3 - Süreklidir ( istenilen programa istenildiği zaman katılım sağlanabilir ),
4 - Bilimseldir,
5 - Planlıdır,
6 - Yenilenip gelişmeye açıktır,
7 - Gönüllülüğe dayalıdır,
8 - Mali desteğe açıktır,
9 - Eğitim her yerde yapılabilir,
10 - Program bir bütünlük içinde sürer,
11 - Programlar Koordinedir.

Yetişkin eğitimi programları şu esneklikleri barındırır :

  • Programlar + 15 yaş grubu içindir,
  • Cinsiyet ayrımı yoktur,
  • Medeni durum aranmaz,
  • Yer sınırlaması yoktur,
  • Mesleğin önemi yoktur,
  • Zaman sınırlaması yoktur,
  • Çerçeve program uygulanır ( Programın içeriği ilgi ve ihtiyaçlara göre değiştirilebilir )

3 Aralık 2006 Pazar

Yetişkin Eğitimi'nde Program Alanları

Yetişkin eğitimi - üzülerek belirtiyorum- sadece, biçki - dikiş kurslarından ibaret değildir, ancak nedense öyle algılanmaktadır. Yine kurumlara ait tüm tatil birimlerinin adı, nedense, Eğitim ve Rekreasyon merkezi vs.dir. Bu anlayış eğitimin ne kadar ciddiye alındığını göstermektedir.


Yetişkin eğitimi programlarını genel olarak 2 başlık altında inceleyebiliriz :

1 - Genel Yetişkin Eğitimi Programları,

a - Destek Programlar : Okuma - Yazma kursu, Temel eğitim ( ilk ), lise bitirme kursları, üniversiteye hazırlık, dil kursları, Türkçe, matematik vs. takviye kursları.
b - Denklik Sağlama Programları : Açık ilköğretim, Açık lise, Açık öğretim.
c - Öğretim Dışı Programlar : Sosyo-kültürel kurslar ( Gitar, bale, halk oyunları, tiyatro vs. )

2 - Mesleki ve Teknik Yetişkin Eğitimi Programları,

a - Ekonomik ve Mesleki Teknik Yetişkin Eğitimi : Daktilo, bilgisayar, Fotoğrafçılık, ağaç işleri, traktör kullanımı, pastacılık, çocuk bakımı, trikotaj, formenlik kursları.

b - Kırsal ve Toplumsal Kalkınma : Çiftçilik, Hayvancılık ( Sığırcılık, tavşancılık vs. ), Kooperatifçilik, Halk Sağlığı, Anne - baba eğitimi.


Unutulmaması gereken en önemli nokta grubun eğitsel ihtiyaçlarıdır. Kırsalda çalışan bir eğitim uzmanı için belki öncelikli programlar kırsal ve toplumsal kalkınma programları olacaktır. Yine bir işletmede çalışan eğitim uzmanı mesleki teknik yetişkin eğitimi programlarına öncelik verecektir.

Yetişkin Eğitimine Giriş

Halk eğitimi, yığın eğitimi, kitle eğitimi, kamu eğitimi, yaygın eğitim ya da yetişkin eğitimi... Tüm bu ifadeler aynı genel amaca hizmet eder : Yetişkinleri değişikliklere uydurmak için bazı konularda bilgi vermek ve onun gelişimini sağlamak.

Birey olarak yetişkin, ekonomik, sosyal, kültürel politik, teknolojik ve bireysel gelişmelerle karşı karşıyadır. Bu değişim yaşamboyu sürer gider. Böylece her zaman bazı eğitsel ihtiyaçların olması kaçınılmazdır. Bu ihtiyaçları gidermek üzere eğitim sistemine ve yetişkin eğitimi ilkelerine dayalı "Yetişkin Eğitimi Programları" hazırlanır.

Eğitim yaşamboyudur elbette... Henüz anne karnından son nefese kadar. Yetişkin eğitimi ise okul dışındaki kişileri veya okul çağındakileri okul dışındaki alanlarda hedef alır. ilk yetişkinlik dönemlerinden itibaren başlar ve ölüme kadar bireylerin ihtiyaç duyduğu veya duymadığı alanlarda ( bu ihtiyacın ortaya çıkarılmasıda yetişkin eğitiminin işidir ) bir hayat rehberidir, yetişkin eğitimi uzmanı.